Η ……γυναίκα του Καίσαρα πρέπει και να φαίνεται και να είναι τίμια
Το θέμα που αφορά τη διαφάνεια και τη χρηστή διοίκηση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και κατ΄ επέκταση τα έργα και τις δραστηριότητες των αιρετών έχει ήδη αναδειχθεί σε ένα από τα κεντρικά θέματα συζήτησης. Ήδη έχει «ανοίξει» με τα θέματα έκπτωσης και αργίας δημάρχων.
Είναι γεγονός ότι θέματα αδιαφάνειας και κακοδιοίκησης απασχολούν πολλούς δήμους, είτε γιατί πραγματικά υφίστανται τέτοια προβλήματα, είτε γιατί η περιρρέουσα ατμόσφαιρα οδηγεί αρμόδιους ελεγκτικούς φορείς σε αποφάσεις που με υπερβάλλοντα ζήλο, επί «δικαίων και αδίκων», καταλογίζουν ποινές, είτε – στις περισσότερες περιπτώσεις- γιατί πλανάται μια διάχυτη αίσθηση «ρεμούλας» και κακοδιοίκησης στο χώρο της Αυτοδιοίκησης, αφού είναι ανύπαρκτο ένα ουσιαστικό και αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου, που θα εντοπίζει τις πραγματικά προβληματικές περιπτώσεις και δε θα επιτρέπει την κατασυκοφάντηση χιλιάδων αιρετών.
Στο ερώτημα αν υφίστανται προβλήματα αδιαφάνειας, κακοδιοίκησης και διαφθοράς σε δήμους, λίγοι είναι αυτοί που θα απαντήσουν αρνητικά, έστω και αν οι απόψεις διίστανται για την έκταση του προβλήματος, για τους τρόπους που εμφανίζεται ή για τις αιτίες. Σήμερα πάνω από εκατόν τριάντα αιρετοί βρίσκονται αντιμέτωποι ή με την απειλή της προσωρινής αργίας, ή με σημαντικά «πρόστιμα» που έχει καταλογίσει σε βάρος τους το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Στην κοινή γνώμη κερδίζει έδαφος η εντύπωση ότι στους δήμους αυτό που εν τέλει αποκεντρώνεται είναι στοιχεία κακοδιοίκησης και σε ορισμένες περιπτώσεις κρούσματα διαφθοράς της κεντρικής εξουσίας.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο διενήργησε ήδη τους πρώτους μαζικούς ελέγχους στο χώρο της Αυτοδιοίκησης και προτείνει σωρεία καταλογισμών, οι λόγοι των οποίων ελέγχονται.
Οι συνέπειες όλων των παραπάνω είναι εξαιρετικά ανησυχητικές: Περιπτώσεις δημοτικών αρχών και αιρετών τα έργα και ημέρες των οποίων προκαλούν έκδηλα τις τοπικές κοινωνίες – και όχι μόνο – παραμένουν στο απυρόβλητο, ενώ σημαντικά προβλήματα λειτουργίας δημιουργούνται σε πολλούς δήμους, οι οποίοι για να λειτουργήσουν πρέπει να ακολουθήσουν και να παρακολουθήσουν ένα γραφειοκρατικό, στριφνό και πολυδαίδαλο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο επιδεινώνεται από ένα σύστημα αυστηρών μεν, αναποτελεσματικών δε ελέγχων. Και επειδή «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται», σ’ αυτό το πλαίσιο βρίσκουν γόνιμο έδαφος για να αναπτυχθούν και πρακτικές κακοδιοίκησης και αδιαφάνειας και διαφθοράς, δυσχεραίνοντας τη λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ταλαιπωρώντας τους δημότες και σε ορισμένες περιπτώσεις διασπαθίζοντας δημόσιο χρήμα ή δημόσια περιουσία.
Παρ’ όλα αυτά «το σύστημα» διατηρείται και συντηρείται.
Το Υπουργείο Εσωτερικών - στην καλύτερη των περιπτώσεων – επιχειρεί ανεπιτυχώς να αντιμετωπίσει αποσπασματικά και μόνο κάποιες πλευρές του (προληπτικός έλεγχος Ελεγκτικού Συνεδρίου, ταμειακές υπηρεσίες, διπλογραφικό σύστημα ). Στη χειρότερη περίπτωση, όπως συχνά έχει συμβεί, αναβάλλει την εφαρμογή των μέτρων που νομοθετεί ή και προωθεί ρυθμίσεις όπως η γνωστή και περιπετειώδης «Σεισάχθεια», ρύθμιση η οποία στην αρχική της μορφή (με την οποία έφτασε στη Βουλή τρεις φορές και από την προηγούμενη και από την σημερινή κυβέρνηση και αναγκάστηκε να αποσυρθεί), επιχειρούσε ανεξαρτήτως περιπτώσεων και «κατηγοριών» να αρθούν όλοι οι καταλογισμοί σε βάρος δημάρχων.
Από την πλευρά τους οι Δήμαρχοι δεν εμφανίζονται αρνητικοί στη θέσπιση συστημάτων και σωμάτων ελεγκτικών. Απλά γνωρίζουν την αναποτελεσματικότητα όσων ήδη λειτουργούν !
Ίσως όμως το σημαντικότερο που θα είχε να καταλογίσει κανείς στους αιρετούς, είναι ότι μέχρι σήμερα δεν είδε το φως της δημοσιότητας, ένας ουσιαστικός διάλογος και μια ολοκληρωμένη πρόταση (πολιτικά και τεχνικά τεκμηριωμένη), η οποία θα διευκολύνει τον έλεγχο, θα κατοχυρώνει τη διαφάνεια και τη νομιμότητα και δεν θα παρακωλύει την αποτελεσματική λειτουργία των δήμων.
Εμπρός λοιπόν συνάδελφοι αιρετοί πεδίο δόξης λαμπρό γιατί «η γυναίκα του Καίσαρα και πρέπει να είναι και να φαίνεται τίμια»….
