ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ»
Η έννοια του εθελοντισμού, έχει καταγραφεί παραδοσιακά ως φιλανθρωπική πρακτική, που απευθύνεται κυρίως σε εξαθλιωμένα και περιθωριοποιημένα άτομα.
Στην σύγχρονη εποχή η έννοια του εθελοντισμού αλλάζει. Επεκτείνεται σε πολλούς τομείς κοινωνικής δραστηριότητας και αναβαθμίζεται. Εκφράζει σε σημαντικό βαθμό την κοινωνία των πολιτών. Από πολλούς θεωρείται μια συνεισφορά στην καλύτερη διακυβέρνηση.
Αρκετοί εθελοντές προωθούν πρωτοποριακές πρωτοβουλίες που βασίζονται σε αξίες και ιδανικά. Δυσαρεστημένοι από τους φορείς της συμβατικής πολιτικής, ταυτίζονται με ένα όραμα για ένα καλύτερο κόσμο, με μια νέα ουτοπία.
Οι περισσότεροι όμως επιλέγουν διαδικασίες περιορισμένης συμμετοχής. Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου ή μια προσωπική ερμηνεία και τοποθέτηση καθορίζει συνήθως χαλαρή οργανωτική σχέση με τις διαδικασίες του εθελοντισμού.
Το πρόγραμμα «Προστατεύω τον εαυτό μου και τους άλλους» είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα 102 ωρών, για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, της Γενικής Γραμματείας Εκπαίδευσης Ενηλίκων που απευθύνεται σε εθελοντές και διοργανώνεται στους Δήμους. Φορείς εκπαίδευσης είναι η Γενική Γραμματεία πολιτικής προστασίας, ο ΟΑΣΠ, η Πυροσβεστική και η ΕΜΑΚ, το Λιμενικό Σώμα, ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός και οι Γιατροί χωρίς σύνορα.
Από την Δυτική Αθήνα το πρόγραμμα έχει γίνει στους δήμους Αγ. Βαρβάρας, Περιστερίου, Κορυδαλλού, Χαϊδαρίου, Αιγάλεω, Άνω Λιοσίων, Πετρούπολης. Φυσικά έχει τρέξει και σε άλλους 50 τουλάχιστον Δήμους σε όλη την Ελλάδα.
Δυστυχώς θεσμικό πλαίσιο ένταξης των εθελοντών του προγράμματος δεν υπάρχει. Η λογική και αναμενόμενη θέση τους στο Εθνικό Μητρώο Εθελοντών, δεν θεωρείται αυτονόητη για την αρμόδια υπηρεσία (Γ.Γ.Π.Π.) έστω και αν η ίδια αποτελεί σημαντικό παράγοντα του προγράμματος.
Όσο διαιωνίζεται η ασαφής θέση των εκπαιδευμένων εθελοντών και δεν αξιοποιείται η εκπαίδευση και η διαθέσιμη προσφορά τους, είναι φυσικό η αρχική ευνοϊκή στάση τους να μετριάζεται και τελικά να μεταβάλλεται σε άρνηση.
Εδώ σημαντικό ρόλο έχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μέσα από τον νόμο 3013 αναβαθμίστηκε η Πολιτική Προστασία στην χώρα μας. Αναγνωρίζεται ο ρόλος των εθελοντών και προβλέπεται η επιχειρησιακή ένταξή τους σε εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο. Έτσι οι Δήμοι υποχρεούνται στην δημιουργία και λειτουργία Γραφείου Πολιτικής Προστασίας υπαγόμενο απευθείας στον Δήμαρχο. Σε αυτό προβλέπεται και η συμμετοχή εκπροσώπου των τοπικών Εθελοντικών Οργανώσεων Πολιτικής Προστασίας.
Οι Δήμοι όμως της περιοχής μας δεν έχουν αξιοποιήσει στο ελάχιστο τους εκπαιδευμένους εθελοντές του προγράμματος. Ενώ σε δήμους της περιφέρειας (Καλαμαριά, Λάρισα, Μεσολόγγι, Σέρρες, Χανιά, Λαμία κ.α.) με την προτροπή των, έχουν συσταθεί σύλλογοι ή σωματεία των αποφοίτων του προγράμματος, στην περιοχή μας είτε έντεχνα αρνήθηκαν είτε ήταν προκλητικά αδιάφοροι μετά το τέλος της εκπαίδευσης.
Πολλοί από τους αποφοίτους του προγράμματος στην Αττική σύστησαν το Πανελλήνιο Σωματείο εκπαιδευμένων εθελοντών «ΠΡΟ.Τ.Ε.Κ.Τ.Α.». στη προσπάθειά τους να κρατήσουν σε επαφή τους εθελοντές. Το σωματείο εντάχθηκε στο μητρώο της ΓΓΠΠ και ένας από τους σκοπούς του είναι η βοήθεια σε κάθε τοπική ομάδα να συσταθεί σε νομική μορφή ώστε να μπορεί να συμμετέχει στο τοπικό συντονιστικό όργανο κάθε δήμου. Με την βοήθεια και των περιφερικών σωματείων «ΠΡΟΤΕΚΤΑ» σκοπός είναι η δημιουργία μιας ομοσπονδίας σωματείων εκπαιδευμένων εθελοντών από όλη την Ελλάδα.
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του εθελοντικού κινήματος είναι η συστηματική παρέμβαση στο τοπικό και συγκεκριμένο επίπεδο του Δήμου. Προβλέπεται λοιπόν η ενεργοποίηση των εθελοντών στα πλαίσια του Δήμου και μάλιστα ως φυσική συνέπεια της συνεργασίας Προγράμματος-Δήμου στον τομέα της εκπαίδευσης.
Τομείς δράσης των εκπαιδευμένων εθελοντών είναι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος με παρεμβάσεις, προτάσεις και ενέργειες. Επίσης είναι η χαρτογράφηση δεδομένων και απαιτήσεων σε καταστάσεις ανάγκης καθώς επίσης και εκπόνηση δημοτικού σχεδίου εκτάκτων αναγκών.
Είναι βέβαιο ότι η κινητοποίηση των εθελοντών θα επηρεάσει και θα βελτιώσει την ποιότητα της παρέμβασης του κρατικού μηχανισμού. Στόχος λοιπόν είναι η έναρξη τοπικού προγράμματος δράσης με ιεραρχημένους σκοπούς, που θα καταρτιστεί με την ενεργή συμμετοχή των εκπαιδευμένων εθελοντών. Το τοπικό αυτό πρόγραμμα θα συζητηθεί και θα αξιολογηθεί στο συντονιστικό τοπικό όργανο και στη συνέχεια θα επικυρωθεί με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν οι εθελοντές ως άτυποι σύμβουλοι του Δημάρχου σε θέματα Πολιτικής Προστασίας και εθελοντισμού.
Οι εθελοντές του προγράμματος έχουν την εκπαίδευση και την θέληση. Οι Δήμοι θέλουν τους εθελοντές;
